การบรรเทาความเจ็บปวดขณะ คลอด... มีวิธีไหนบ้าง?

คุณแม่แต่ละท่านจะรู้สึกเจ็บครรภ์มากน้อยแตกต่างกันการที่คุณแม่ทราบข้อมูลเกี่ยวกับวิธีบรรเทาความเจ็บปวดก่อนล่วงหน้าก็จะช่วยให้คลายความกังวลลงได้บ้างอย่างไรก็ตามควรปรึกษาแพทย์เพื่อขอคำแนะนำเสมอ​

การดมยา

ก๊าซชนิดนี้มีชื่อว่า เอนโทนอกซ์ ( Entonox) ใช้สำหรับสูดดมผ่านท่อหายใจทางปาก เป็นก๊าซที่ไร้สี ไร้กลิ่นและลดอาการปวดจากการหดรัดตัวของมดลูกก๊าซชนิดนี้จะอยู่ในร่างกายได้ไม่นานและไม่เป็นอันตรายต่อลูกน้อยของคุณ

ทั้งนี้ หากคุณแม่ใช้การดมยาเป็นเวลานาน จะทำให้รู้สึกเหนื่อยมาก ดังนั้นอาจต้องใช้ร่วมกับวิธีบรรเทาปวดอื่นๆ

วิธีนี้จะให้คุณเริ่มสูดดมยาทันทีที่คุณรู้สึกว่าเริ่มมีการหดรัดตัวของมดลูกถ้ารอจนกระทั่งมีการหดรัดตัวของมดลูกแล้วค่อยเริ่ม จะทำให้รู้สึกเจ็บมากและไม่ได้ประโยชน์แต่อย่างใดการดมยาอาจทำให้มีอาการปากแห้งหรือรู้สึกเจ็บคอได้

ยาเพธิดีน

ยาแก้ปวดชนิดนี้เป็นยาที่ได้จากการสังเคราะห์มอร์ฟีนซึ่งมีประโยชน์หลายอย่างดังนี้

• ใช้เวลาในการออกฤทธิ์ประมาณ 20 นาที 
  
• สามารถให้ยาเพธิดีนด้วยวิธีฉีดหรือให้ยาผ่านสายน้ำเกลือ

แพทย์มักให้เพธิดีนร่วมกับยาอื่นเพื่อระงับความปวดที่อาจเกิดขึ้นและให้เฉพาะในระยะแรกของการเจ็บครรภ์หรือก่อนที่ปากมดลูกจะเปิดเต็มที่ถ้าให้ยานี้ก่อนคลอดจะมีผลต่อการหายใจและการกินอาหารของลูกน้อย และทำให้ลูกง่วงซึม หากจำเป็นแพทย์อาจฉีดยาให้แก่ลูกเพื่อคลายฤทธิ์ของยาได้ดังนั้นคุณแม่จึงไม่ต้องกังวล

เมพทิด

ยานี้ใช้ลดความเจ็บปวดจากการหดรัดตัวอย่างรุนแรงของมดลูกและยามักออกฤทธิ์แค่เพียง 15 นาทีคุณแม่สามารถรับยานี้เมื่อไหร่ก็ได้ในระยะแรกของการเจ็บครรภ์เมพทิดมีประโยชน์เช่นเดียวกับเพธิดีน แต่ไม่มีผลต่อการหายใจของลูกน้อยมากเท่ากับเพธิดีน แต่ยาชนิดนี้อาจทำให้คุณรู้สึกวิงเวียนคลื่นไส้อาเจียนได้ การใช้ยานี้ต้องตรวจสอบกับสูติแพทย์ก่อนเพราะไม่ใช่ยาทั่วไป 
 
การฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลัง

วิธีนี้สามารถช่วยให้ผู้หญิงร้อยละ 90 ไม่รู้สึกเจ็บปวดจากการหดรัดตัวของมดลูกไม่ทำให้วิงเวียนศีรษะหรือมึน งง คุณแม่จึงสามารถลุกนั่ง ยืน เดินได้ตามปกติหลังการคลอดลูกการฉีดยาวิธีนี้เป็นการระงับความรู้สึกเฉพาะที่ (เช่นเดียวกับที่ทันตแพทย์ใช้ ) แพทย์จะฉีดยาชาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังหรือให้ยาผ่านสายน้ำเกลือ โดยที่คุณแม่สามารถเลือกหรือควบคุมเวลาได้

วิธีนี้สามารถช่วยให้คุณแม่คลอดลูกได้อย่างราบรื่นไม่ต้องกังวลถึงผลข้างเคียง มีความปลอดภัยถ้าต้องการใช้วิธีนี้ให้ตรวจสอบกับโรงพยาบาลว่ามีวิสัญญีแพทย์หรือไม่

การฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลัง...ฉีดเมื่อใด?

ปกติจะฉีดเมื่อปากมดลูกเปิดประมาณ 5-6 เซนติเมตรและมดลูกหดรัดตัวมาก ถ้าปากมดลูกเปิดมากกว่านี้อาจสายเกินไปที่จะฉีดยาสูติแพทย์อาจแนะให้ใช้วิธีอื่น

การฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลัง...มีผลข้างเคียงไหม?

วิธีนี้อาจทำให้เจ็บครรภ์นานขึ้นโดยเฉพาะในระยะเบ่งคลอด ถ้าฤทธิ์ของยายังมีอยู่สูติแพทย์อาจบอกให้คุณแม่เบ่งคลอดในช่วงระยะที่สองของการเจ็บครรภ์

ผลข้างเคียงอีกอย่างหนึ่งคือบางครั้งอาจขัดขวางการเคลื่อนตัวของลูกน้อยให้อยู่ในตำแหน่งที่เหมาะสมที่สุดสำหรับการคลอดแต่แพทย์อาจใช้เครื่องมือช่วยคลอดสำหรับกรณีนี้ได้

การฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังทำให้เคลื่อนไหวได้ลำบากและคุณแม่อาจรู้สึกหนาวสั่น ความดันโลหิตอาจลดลง ดังนั้นคุณแม่จะได้รับน้ำเกลือเพื่อแก้ไขภาวะความดันโลหิตต่ำ

ผลข้างเคียงจากการฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังที่พบได้น้อยมากคืออาการปวดศีรษะมาก แต่สามารถรักษาให้หายได้โดยง่าย

การฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังแบบเคลื่อนไหวได้

วิธีนี้เป็นวิธีที่ค่อนข้างใหม่และลดอาการเจ็บปวดในระหว่างการคลอดได้เป็นอย่างดีต่างกับการฉีดยาแบบเดิมตรงที่คุณแม่จะยังคงมีความรู้สึกที่ส่วนขาสามารถเบ่งคลอดได้ดีขึ้นจึงช่วยลดการใช้เครื่องมือช่วยคลอดลงได้

การฉีดยาวิธีนี้สามารถทำได้เช่นเดียวกับการฉีดยาแบบเดิมคุณแม่อาจได้รับการฉีดยาก่อนเข้าสู่ระยะแรกของการเจ็บครรภ์ยานี้เป็นส่วนผสมของยาชาและยาลดอาการปวดหลายชนิด และต่างกับการฉีดยาแบบเดิมตรงที่มีผลข้างเคียงเพียงอย่างเดียวคืออาจทำให้เกิดอาการคันบ้างเล็กน้อย

เทคนิคการฉีดยาเข้าช่องน้ำไขสันหลังร่วมกับการฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลัง (CSE)

หากคุณต้องการระงับอาการปวดอย่างรวดเร็ว แต่ยังต้องการเคลื่อนไหวได้อยู่วิธีนี้ช่วยคุณได้ วิธี CSE จะใช้ในระยะแรกของการเจ็บครรภ์โดยแพทย์จะฉีดยาแก้ปวดเข้าช่องน้ำไขสันหลังพร้อมกับฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังเมื่อฤทธิ์ของยาที่ฉีดเข้าช่องน้ำไขสันหลังหมดฤทธิ์แพทย์จะฉีดยาชาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังเพื่อให้คุณแม่ปราศจากความเจ็บปวดเทคนิค CSE มีผลข้างเคียงเช่นเดียวกับการฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลังแบบเดิมแต่สามารถลดอาการเจ็บปวดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การฉีดยาเข้าช่องน้ำไขสันหลัง (การระงับความรู้สึกเฉพาะที่)

วิธีนี้เหมาะที่สุดสำหรับคุณแม่ที่ไม่ต้องการรู้สึกถึงการหดรัดตัวของมดลูกหรือความเจ็บปวดในระยะที่สองของการเจ็บครรภ์โดยเฉพาะถ้าต้องใช้เครื่องมือช่วยคลอด

วิธีนี้แพทย์จะใช้เข็มขนาดเล็กมากฉีดยาชาเข้าไปในช่องน้ำไขสันหลังอาการปวดจะหมดไปในทันทีเป็นเวลา 2 ชั่วโมง แต่ไม่สามารถให้ยาซ้ำอีกได้จึงเป็นเหตุให้แพทย์มักใช้วิธีนี้ร่วมกับการฉีดยาเข้าช่องเหนือช่องน้ำไขสันหลัง (ซึ่งมีผลข้างเคียงคล้ายคลึงกัน) เพื่อให้แน่ใจว่าคุณแม่จะคลอดลูกโดยไม่เจ็บปวด