ทารกท้องเสีย คุณพ่อคุณแม่ควรทำอย่างไรดี?

อะไรทำให้ทารกท้องเสีย

ทารกท้องเสียหรือทารกมีอาการอุจจาระร่วง ถ่ายเหลว หรือถ่ายเป็นน้ำ เป็นโรคที่พบได้บ่อยในเด็กอายุต่ำกว่า 1 ขวบ สาเหตุส่วนมากมักเกิดจาก:

1. การปนเปื้อนของน้ำและอาหารที่กินเข้าไป หรือจากมือที่ไม่สะอาด
2. อาหารเป็นพิษ ปรุงไม่สุก ไม่สะอาด หรือเกิดจากเชื้อแบคทีเรียที่มาผสมของอาหารทารก
3. อาการแพ้นม (นมผสม)
4. โรคติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร
5. โรคพยาธิต่าง ๆ เช่น โปรตัวซัว อะมีบ้า

สาเหตุหลักที่พบมากเกิดจาก โรคติดเชื้อจากไวรัสโรต้าในทางเดินอาหาร ซึ่งแพร่ระบาดผ่านการสัมผัสได้ง่าย หรือผ่านการเตรียมอาหารโดยผู้มีเชื้อโรคนี้ นอกจากนั้นอาจเกิดได้จากการกินน้ำหรืออาหารที่ปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรีย และยังเกิดได้จากการที่ภาวะร่างกายของเด็กน้อยไม่สามารถทนต่ออาหารบางอย่าง และโรคลำไส้อักเสบก็ได้ค่ะ

ซึ่งข้อดีก็คือ อาการท้องเสียในทารก สามารถหายเองได้หากเด็กได้รับการดูแลรักษาที่ไม่เหมาะสม อาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเด็ก และอาจทำให้เสียชีวิตได้

แบบไหนที่เรียกได้ว่าทารกท้องเสีย

อาการที่จะบ่งบอกว่าลูกน้อยท้องเสียก็คือการถ่ายอุจจาระเหลว หรือถ่ายเป็นน้ำอย่างน้อย 3 ครั้งในหนึ่งวันนะคะ ปกติอาการท้องเสียชนิดเฉียบพลันในทารกส่วนใหญ่จะบรรเทาหายได้ภายใน 2-3 วัน แต่สำหรับบางคนอาจเป็นเรื้อรัง และกินเวลานานกว่านั้นมากก็ได้ค่ะ

อาการที่เกิดจากท้องเสียเฉียบพลัน ได้แก่ ปวดเมื่อยแขนขา ปวดศีรษะ อุจจาระมีมูกเลือดปน ถ่ายอุจจาระเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำ ภาวะขาดน้ำ ปวดท้องและเป็นตะคริวบริเวณหน้าท้อง มีไข้ อาเจียน

ทารกท้องเสียและภาวะขาดน้ำ อาจส่งผลถึงชีวิต

ภาวะขาดน้ำถือเป็นผลที่ร้ายแรงจากท้องเสียชนิดเฉียบพลัน ถ้าอาการรุนแรงมาก อาจร้ายแรงถึงขั้นทำให้เด็กเสียชีวิตได้นะคะ โดยพบบ่อยในทารกที่อายุไม่ถึง 1 ปี เนื่องจากทารกสูญเสียน้ำในสัดส่วนที่มากเมื่อเทียบกับปริมาณน้ำทั้งหมดในร่างกาย อาการขาดน้ำสังเกตได้จากการที่ทารกจะปัสสาวะออกน้อย ปากแห้ง ลิ้นและริมฝีปากแห้ง ไม่ค่อยมีน้ำตาเวลาร้องไห้ ตาลึก อ่อนเพลีย กระสับกระส่ายหรือเซื่องซึม ถ้าถึงขั้นรุนแรง มีอาการง่วงซึม มือหรือเท้าเย็น มีผ้าอ้อมเปียกน้อยมาก หายใจสั้นๆ และเร็วค่ะ

รักษาทารกท้องเสียเบื้องต้นอย่างไร

ต้องรีบชดเชยน้ำที่สูญเสียไปค่ะ โดยให้กินนมแม่ กินน้ำเพิ่มขึ้นหรือเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของน้ำตาล เกลือ และแร่ธาตุ หรือที่มีขายทั่วไป เรียกกันว่า ผง ORS หาซื้อได้ตามร้านขายยา หรือตามแพทย์สั่ง โดยให้ทานระหว่างมื้ออาหารนะคะ

การชดเชยการขาดน้ำโดยให้กินเครื่องดื่ม ORS นั้นควรทำในช่วงประมาณ 3-4 ชั่วโมง และเริ่มให้อาหารตามปกติทันทีหลังจากนั้น และให้ลูกกินนมแม่ต่อไปนะคะ ในระยะนี้ ต้องหลีกเลี่ยงน้ำผลไม้นะคะ เพราะอาจทำให้ท้องเสียมากขึ้นได้ค่ะ ทารกท้องเสียควรได้รับการดูแลจากแพทย์อย่างทันท่วงทีนะคะ ถ้าลูกน้อยอายุต่ำกว่า 6 เดือน และโดยเฉพาะถ้ามีอาการอย่างอื่นร่วมด้วย เช่น มีไข้ มีภาวะขาดน้ำ หรือเมื่ออาการท้องเสียไม่ดีขึ้นภายใน 1-2 วันนะคะ

วิธีป้องกันลูกท้องเสีย กันไว้ดีกว่าแก้

ท้องเสียในเด็กทารกมักเกิดจากเชื้อไวรัส ส่วนมากเป็นไวรัสที่เข้าสู่ร่างกายโดยตรงจากทางปาก การดื่มกิน และการอมเข้าไปก็เช่นกัน สุขลักษณะอนามัยของอาหารสำคัญมากที่สุด รองลงมาก็คือ การหยิบอะไรเข้าปากเอง สิ่งของที่อาจมีเชื้อไวรัสอยู่ แนะนำให้คุณแม่ดูแลเรื่องความสะอาดสิ่งของต่าง ๆ ที่ลูกจะหยิบจับด้วย ให้ทำความสะอาดบ่อยครั้ง

ลองเช็คการขับถ่ายของลูกน้อย ได้ที่นี่