การเลี้ยงลูกด้วยนมแม่เป็นสิ่งที่ดีที่สุดสำหรับทารก และการรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ/โภชนาการของมารดาก็มีความสำคัญเมื่อให้นมลูก
การตัดสินใจไม่ให้นมลูกอาจเป็นเรื่องยากที่จะแก้ไข นมผงสำหรับทารกเหมาะตั้งแต่แรกเกิดเมื่อทารกไม่ได้กินนมแม่ ขอแนะนำให้ใช้นมสูตรทั้งหมดตามคำแนะนำของแพทย์ พยาบาลผดุงครรภ์ ผู้มาเยี่ยมเยียนด้านสุขภาพ พยาบาลสาธารณสุข นักโภชนาการ เภสัชกร หรือผู้เชี่ยวชาญอื่นๆ ที่รับผิดชอบในการดูแลแม่และเด็ก
และควรคำนึงถึงผลกระทบทางการเงินด้วย ควรปฏิบัติตามคำแนะนำในการเตรียมและการให้อาหารทั้งหมดอย่างระมัดระวัง เนื่องจากการจัดเตรียมที่ไม่เหมาะสมอาจนำไปสู่อันตรายต่อสุขภาพได้
ท้องผูก มักจะจัดอยู่ในอันดับต้นๆ ในเรื่องปัญหากังวลใจของคุณพ่อคุณแม่ สิ่งที่พบบ่อยมากคือ เมื่อลูกรักเริ่มถ่ายไม่บ่อยเท่าที่เคย มีอุจจาระแข็ง และรู้สึกเจ็บขณะถ่าย คุณพ่อคุณแม่อาจจะเข้าใจผิดเมื่อเห็นลักษณะขนาดก้อนอุจจาระ หรือความหนืดของอุจจาระที่เปลี่ยนไป การไม่ขับถ่ายทุกวัน อาจไม่ใช่อาการท้องผูกที่อันตรายนะคะ แต่อาจเป็นอาการปกติที่เกิดขึ้นในช่วงเปลี่ยนจากนมแม่เป็นนมดัดแปลงสำหรับทารก* หรือในช่วงที่ลูกน้อยเริ่มกินอาหารเสริมตามวัยค่ะ
อาการที่จะบอกว่าลูกน้อยท้องผูกก็มีความถี่ในการถ่ายอุจจาระน้อยกว่าปกติ หรือมีความยากลำบากในการถ่ายอุจจาระ
1. นมดัดแปลงสำหรับทารก
อาจเป็นสาเหตุทำให้อุจจาระของทารกบางคนแข็งและแห้ง ซึ่งทำให้กลายเป็นอาการท้องผูกในที่สุด ปกติอาการเช่นนี้เกิดขึ้นในระยะแรกของการเปลี่ยนจากนมแม่เป็นนมดัดแปลงสำหรับทารก ซึ่งอาจจะเกิดจากสารอาหารต่างๆที่ทารกได้รับเปลี่ยนแปลง หรือชงนมดัดแปลงสำหรับทารกเข้มข้นมากเกินไป เช่น ตอนชงนม เติมนมผงมากเกินไป
2. เริ่มให้กินอาหารเสริมตามวัย
เมื่ออาหารของทารกมีความหลากหลายมากขึ้นโดยมีอาหารเสริมตามวัยพิ่มขึ้นมา ระบบย่อยอาหารอาจไวต่ออาหารที่กินเข้าไป อาหารบางอย่าง เช่น อาหารเสริมธัญพืช หรือซีเรียลสูตรข้าวอาจทำให้อุจจาระแข็งมากขึ้น แต่อาหารชนิดอื่น เช่น ลูกแพร์และลูกพรุน จะทำให้อุจจาระนิ่มกว่า
3. ภาวะขาดน้ำ
อาจเกิดขึ้นได้เมื่อทารกกินนมน้อยเกินไป เช่น เนื่องจากป่วยหรือฟันน้ำนมขึ้น หรือกินน้ำไม่มากพอ โดยเฉพาะช่วงอากาศร้อน ซึ่งเป็นสาเหตุให้อุจจาระของทารกจะแข็งและแห้งมากขึ้นนั่นเองค่ะ
4. กลั้นอุจจาระ
เด็กที่มีอาการท้องผูกอาจตกใจกลัวจนไม่คลายการบีบรัดของลำไส้ เพราะเบ่งแล้วเจ็บ เมื่อเป็นเช่นนี้ เด็กน้อยอาจกลั้นอุจจาระสะสมซ้ำๆ จนกลายเป็นปัญหาที่ซับซ้อนมากขึ้นนะคะ
5. เจ็บป่วย
ในบางกรณี อาการท้องผูกอาจเกิดจากแพ้อาหารหรืออาหารเป็นพิษ
อาการท้องผูกของลูกน้อยควรได้รับการรักษาในทันทีนะคะ โดยรีบปรึกษาแพทย์ถ้าสงสัยว่าลูกท้องผูก และคุณพ่อคุณแม่ยังสามารถปรับเปลี่ยนอาหารของลูกร่วมด้วยนะคะ โดยเพิ่มปริมาณน้ำที่ลูกกินในแต่ละวัน เพิ่มปริมาณใยอาหาร ถ้าลูกเริ่มกินอาหารเสริมตามวัยแล้ว ให้ลองกินอาหารที่มีใยอาหารมากที่เหมาะกับวัย หรือให้ลูกกินอาหารที่มีพรีไบโอติก เช่น นมดัดแปลงสำหรับทารก* และพืชผักผลไม้นะคะ
*นมแม่เป็นอาหารดีที่สุดสำหรับทารก แต่ถ้าไม่สามารถให้นมแม่ได้หรือจำเป็นต้องให้อาหารเสริมด้วย ผู้เชี่ยวชาญแนะนำว่าควรให้ทารกกินนมดัดแปลงสำหรับทารกชนิดเสริมธาตุเหล็ก
ลองเช็คการขับถ่ายของลูกน้อย ได้ที่นี่
ทุกคำถามที่คุณแม่อยากรู้ เราพร้อมให้คำแนะนำโดยผู้เชี่ยวชาญพยาบาล และนักโภชนาการ.