ท้องนอกมดลูก ภาวะที่ต้องระวังของแม่ตั้งครรภ์ รู้ให้ทันก่อนเสี่ยงชีวิต

ภาวะการตั้งครรภ์ เป็นช่วงเวลาที่เต็มไปด้วยความหวังและการเปลี่ยนแปลงในชีวิตของผู้หญิงทุกคน อย่างไรก็ตาม บางครั้งการตั้งครรภ์อาจเกิดขึ้นในตำแหน่งที่ไม่เหมาะสม โดยเฉพาะเมื่อมีการฝังตัวของตัวอ่อนนอกโพรงมดลูก ซึ่งเป็นภาวะที่เรียกว่า “ท้องนอกมดลูก” ภาวะนี้ไม่เพียงเป็นอันตรายต่อสุขภาพของผู้ตั้งครรภ์เท่านั้น แต่ยังเป็นเหตุฉุกเฉินทางการแพทย์ที่ต้องได้รับการวินิจฉัยและรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อหลีกเลี่ยงภาวะแทรกซ้อนที่อาจรุนแรงถึงชีวิต

เลือกอ่านตามหัวข้อที่ต้องการ

- ท้องนอกมดลูกคืออะไร ?

- สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะท้องนอกมดลูก

​- กลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิดภาวะท้องนอกมดลูก

​- อาการท้องนอกมดลูกที่ควรสังเกต

​- ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหากไม่รักษา

​- ทางเลือกในการรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

​- คำถามที่พบบ่อย

ท้องนอกมดลูกคืออะไร ?

ท้องนอกมดลูก (Ectopic Pregnancy) คือภาวะที่ตัวอ่อนฝังตัวนอกโพรงมดลูก ซึ่งตำแหน่งที่พบบ่อยที่สุดคือภายในท่อนำไข่ แต่ก็อาจพบได้ในรังไข่ ปากมดลูก หรือในช่องท้อง หากไม่ได้รับการรักษา อาจทำให้ท่อนำไข่แตกและเกิดอันตรายถึงชีวิตได้

สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะท้องนอกมดลูก

ภาวะนี้เกิดจากการเคลื่อนที่ของตัวอ่อนไปยังโพรงมดลูกผิดปกติ ซึ่งอาจเกิดจากการอักเสบ พังผืดในท่อนำไข่ เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ หรือมีความผิดปกติทางโครงสร้างของอวัยวะสืบพันธุ์ นอกจากนี้การตั้งครรภ์ด้วยวิธีช่วยเจริญพันธุ์ เช่น การทำเด็กหลอดแก้ว (In Vitro Fertillization , IVF) ก็อาจเพิ่มความเสี่ยงได้เช่นกัน

กลุ่มเสี่ยงที่อาจเกิดภาวะท้องนอกมดลูก

ผู้หญิงที่มีความเสี่ยงสูงต่อการตั้งครรภ์นอกมดลูก ได้แก่ ผู้ที่เคยมีประวัติตั้งครรภ์นอกมดลูกมาก่อน มีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เช่น หนองในแท้ หรือหนองในเทียม ผู้ที่สูบบุหรี่ ใช้ห่วงอนามัยหรือเคยผ่าตัดในช่องท้องหรืออุ้งเชิงกราน เป็นต้น

​

อาการท้องนอกมดลูกที่ควรสังเกต

อาการเริ่มต้นของการท้องนอกมดลูกอาจคล้ายกับการตั้งครรภ์ปกติ เช่น ประจำเดือนขาด คลื่นไส้ เจ็บเต้านม แต่เมื่อทารกเริ่มเติบโตในตำแหน่งที่ไม่เหมาะสม อาจทำให้เกิดอาการปวดท้องเฉียบพลัน มีเลือดออกจากช่องคลอด เวียนศีรษะ หรือเป็นลม หากมีอาการดังกล่าวควรพบแพทย์ทันที

​

ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหากไม่รักษา

หากปล่อยท้องนอกมดลูกไว้โดยไม่รักษา อาจเกิดการตกเลือดภายในช่องท้องอย่างรุนแรงเมื่อท่อนำไข่แตก ซึ่งเป็นภาวะฉุกเฉินที่อาจทำให้เสียชีวิตได้ และอาจส่งผลต่อภาวะเจริญพันธุ์ในอนาคต เช่น การมีบุตรยากหรือท่อนำไข่เสียหายถาวร

​

ทางเลือกในการรักษาโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

แนวทางการรักษาขึ้นอยู่กับขนาดของตัวอ่อนและอาการของผู้ป่วย หากตรวจพบเร็วอาจใช้ยาชื่อ Methotrexate ซึ่งจะหยุดการเจริญเติบโตของตัวอ่อน แต่ในกรณีที่มีภาวะฉุกเฉิน อาจต้องใช้วิธีผ่าตัดผ่านกล้อง หรือการผ่าตัดเปิดช่องท้องเพื่อหยุดเลือดและเอาตัวอ่อนออก

​

คำถามที่พบบ่อย

เราจะรู้ได้ยังไงว่าท้องนอกมดลูก

สามารถตรวจพบได้โดยการอัลตราซาวด์ร่วมกับการตรวจวัดระดับฮอร์โมน hCG หากระดับฮอร์โมนไม่เพิ่มขึ้นตามปกติ หรือไม่พบตัวอ่อนในโพรงมดลูก แพทย์จะพิจารณาว่ามีความเสี่ยงเป็นท้องนอกมดลูก

ท้องนอกมดลูกขึ้น2ขีดไหม?

ถึงแม้จะเป็นท้องนอกมดลูก การตรวจครรภ์ก็สามารถขึ้น 2 ขีดได้ เนื่องจากร่างกายยังคงผลิตฮอร์โมน hCG เช่นเดียวกับการตั้งครรภ์ปกติ

ท้องนอกมดลูกต้องทำยังไง?

หากสงสัยว่าตั้งครรภ์นอกมดลูก ควรรีบไปพบแพทย์โดยเร็วที่สุด เพื่อรับการวินิจฉัย
รักษาอย่างเหมาะสม และลดความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนต่างๆ

ภาวะท้องนอกมดลูกอาจดูเหมือนเป็นเหตุการณ์ที่พบได้ไม่บ่อย แต่เมื่อเกิดขึ้นแล้วกลับมีความเสี่ยงรุนแรงต่อชีวิตของผู้ตั้งครรภ์ หากได้รับการวินิจฉัยตั้งแต่ระยะแรก โอกาสในการรักษาให้ปลอดภัยจะสูงมาก การรู้จักอาการเบื้องต้น กลุ่มเสี่ยง และแนวทางการรักษาจะช่วยให้ผู้หญิงทุกคนสามารถดูแลสุขภาพตนเองและตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัย ดังนั้นหากสงสัยว่าตั้งครรภ์นอกมดลูก ควรรีบพบแพทย์โดยเร็วที่สุด

อ้างอิงจาก

https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC10071153/

https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/9687-ectopic-pregnancy

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ectopic-pregnancy/symptoms-causes/syc-20372088

ภาพจาก Freepik